جنگ اقتصادی یا تهدید اقتصادی
جنگ اقتصادی یا تهدید اقتصادی

در ۲۲ بهمن ۱۳۹۹ رییس جمهور درخصوص تهدید و جنگ اقتصادی مطالبی گفت که در این یادداشت اجمالا به مفاهیم این حوزه پرداخته شده است .
دکتر سید جواد هاشمی فشارکی

 

  • اظهار اول :
  • روحانی در ۲ مهر  ۱۳۹۹ : از سال ۵۹ تحریم اقتصادی بودیم ولی از سال ۹۷ جنگ اقتصادی شروع شد.
  • روحانی در  ۹ مهر  ۱۳۹۹: با جنگ اقتصادی روبرو هستیم نه تحریم کشور -کشور از سال ۹۷ وارد یک جنگ اقتصادی جدی شده است!
  • از لوازم کار جنگ ، اعلام وضعیت اضطراری و تلاش درجهت مقابله با دشمن می باشد . چرا رییس جمهور در همان سال ۹۷ اعلام نکرده است ؟ و وضعیت دو سال ماقبل از ۹۹ چه بوده است ؟ با اعلام بعد از گذشت دو سال آیا اکتشاف جدید بوده است ؟
  • خوبست رییس جمهور بیان کند که درچهار دهه گذشته امریکا چکاری را میتوانسته و انجام نداده است !

  • اظهار دوم :
  • روحانی در ۴ دی ۱۳۹۹ : عمر جنگ اقتصادی علیه ایران به سر آمده است .
  • روحانی در ۲۲ بهمن  ۱۳۹۹  : ملت در سال ۹۹ در یک جنگ اقتصادی بعد از سه سال در حال پیروزی است. «دوران جنگ اقتصادی تمام شده است»
  • خوبست رییس جمهور ادله و شواهد خود مبنی بر پایان جنگ اقتتصادی را بیان دارد .
  • خوبست رییس جمهور بیان کند که اگر این جنگ اقتصادی تمام شده، پس علی القاعده تحریم‌ها نیز باید برداشته شده باشند. درحالیکه تحریم‌های آمریکا پس از روی کار آمدن بایدن، برداشته نشده است

 

  • برخی از مفاهیم موضوع
  • جنگ اقتصادی [۱] یک استراتژی اقتصادی است که هدف از اجرای آن تضعیف اقتصاد کشور مقابل است.
  • تحریم اقتصادی: هر قیدی که به وسیله کشور فرستنده بر تجارت و سرمایه‌گذاری بین‌المللی کشور هدف، در راستای وادار ساختن تغییر سیاستی وضع شود، تحریم‌های اقتصادی می‌تواند شامل اشکال مختلف موانع تجاری، تعرفه‌ها، محدودیت در معاملهباشد
  • تحريم هاي اقتصادي عبارتند از دستكاري در روابط و همكاري هاي اقتصادي به منظورتامين اهداف سياسي. در واقع تحريم اقتصادي يك ابزار سياست خارجي است كه اين امكان را فراهم مي آورد كه كشور يا كشورهايي مقاصد سياسي خود را نسبت به كشور هدف به هنگام بروز اختلاف اعمال كنند.
  • مفهوم جنگ اقتصادی در مقایسه با گذشته تغییر کرده است. در گذشته حمله نیروهای نظامی به زیرساختهای اقتصادی، جنگ اقتصادی نامیده می شد اما امروز، حمله با ابزار اقتصادی، فناوری و تکنولوژی به مولفه های اقتصادی کشوری دیگر جنگ اقتصادی نامیده می شود.
  • تهدید اقتصادی : حوزه اقتصاد به دلیل وجود رقابت شدید بر سر منافع از جمله حوزه‌های چالش‌ برانگیز است.  درون آن طیفی  متنوع از اقدام‌ها اعم از همکاری، رقابت، مخالفت و تعارض  را می‌توان جست. از جنبه‌های مهم تهدید، تهدید اقتصادی است. تهدید اقتصادی مجموعه خطرهایی است که رشد و توسعه پایدار یک جامعه یا سرزمین را به شیوه‌های مختلف دچار اختلال می‌کند و به انحای مختلف به اقتصاد یک محدوده جغرافیایی آسیب می‌رساند. انواع تحریم‌ها، رکود، گرانی، نابرابری و توزیع ناعادلانه درآمد در یک جامعه به صورت عمد یا غیرعمد از جمله تهدیدهای اقتصادی به شمار می‌رود.
  • تهدیدبیان نیت شخصی است که قصد دارد به دیگری زیان یا آسیب برساند. تهدید از نظر حقوقی در ارتباط با اجبار یا اکراه می‌باشد. همچنین تهدید در رفتار حیوانات زیاد دیده می‌شود. به خصوص به شکل آیینی و به منظور پرهیز از خشونت فیزیکی که هر لحظه ممکن است منجر به جراحت یا کشته شدن هر یک از طرفین درگیر شود.

 

  • سخن پایانی
  • از هنگامی که ترامپ در انتخابات مضحک امریکا شکست خورد و بایدنِ دموکرات بر سر کار آمده، برخی از مسئولین کشورمان، همواره درباره مذاکره مجددسخن رانده اند. درحالیکه هیچ شواهدی از تحرک دولت در حوزه اقتصادی نداشته است ، ادعای “پایان جنگ اقتصادی” بیشتر پالس به طرف مقابل مذاکرات تلقی میشود و دشمن را جری ترخواهد کرد.
  • بحران اقتصادی سال ۱۳۹۷–۱۳۹۹ : در سال ۱۳۹۷ کشورمان در بحران افزایش چند برابری نرخ ارز ، مسکن ، کالا و خدمات قرارگرفت  و مردم با فشار سخت اقتصادی مواجه شدند و مدیریت دولت دوازدهم بشدت انفعالی رفتار کرده است . وب نظر میرسد رییس جمهور ؛ بدنبال یافتن جواب برای این مشکل اساسی باشد.
  • امام جمعه شاهرود با بیان اینکه روحانی در سخنان خود همچنین بیان کرد که ملت ما در این چهار دهه دو جنگ را به خود تحمیل شده دید نخست دفاع مقدس و دوم جنگ اقتصادی از سال ۹۷، حال آنکه ملت ما می‌دانند از سال ۵۷ جنگ فرهنگی و اقتصادی به این کشور تحمیل شده است، گفت: ملت ما سال‌ها است که در جنگ اقتصادی به سر می‌برد و اتفاقاً با برجام نافرجام دولت از سال ۹۷ تشدید شد نه اینکه به وجود بیاید، مگر ما در جنگ تحمیلی هشت‌ساله سیم‌خاردار می‌توانستیم تهیه کنیم؟ مگر این جنگ اقتصادی نبود؟ چرا تاریخ را طور دیگری به مردم می‌گوئیم؟ … روحانی به یوم الله ۲۲ بهمن جفا کرد . (حجت‌الاسلام عباس امینی در خطبه‌های نماز جمعه ، ۲۴ بهمن ۱۳۹۹ )
  • از ابتدای انقلاب تا کنون ، دشمن از تمامی ظرفیت‌های خود ، برای اعمال تهدیدات علیه جمهوری اسلامی ایران به کار بسته است، ما نیز می بایستی دفاع همه‌جانبه را در برابرتهدیدات دشمن بکار بسته و بازدارندگی دایمی را تضمین بخشی نماییم  .
  • منهای لفظ و اظهارات لسانی ، مناسب است دولت برای کاهش مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم ، در فرصت های پیش رو تلاش کند، تا شاید کمی کاهش یابد .
  • اینگه گفته شود تحریم اقتصادی یا جنگ اقتصادی بوده ، در اصل موضوع بحران اقتصادی اخیربوجود آمده در زمان دولت دوازدهم فرقی نمیکند . در این شرایط سخت اقتصادی و معیشتی مردم ، مناسب است دولت در فرصت پیش رو ، بجای لفظ و اظهارات لسانی برای کاهش مشکلات تلاش کند،تا شاید کمی کاهش یابد .

 

دکتر سید جواد هاشمی فشارکی پژوهشگر ومولف کتاب تهدیدات اقتصادی و اقتصاد مقاومتی

[۱] Economic warfare