نشست معماری روز شهید و مطالبات شهدا
نشست معماری روز شهید و مطالبات شهدا

بمناسب روز شهید در تاریخ ۲۲ اسفند ۱۴٠۱ ، نشستی در هسته ملی معماری و شهر اسلامی با موضوع گرامیداشت شهدای مهندس معمار و مطالبات آنان در تالار جلسات اندیشکده همت برگزار شد ، و اعضای شرکت کننده به بیان دیدگاههای خویش پرداختند .

*  دکتر سید جواد هاشمی فشارکی در آغاز ضمن گرامیداشت روز شهید درخصوص آمار شهدای انقلاب اسلامی بیان داشت : تقریباً ۲۲۰ هزار نفر خون پاکشان را تقدیم نهال انقلاب اسلامی نموده اند ، شهدای والامقامی که اوج ایمان و جبل راسخ بودند ، ۱۹۶۸۳۷ تن از در دفاع مقدس که ۱۰۲۰۰ تن از انان شهدای بمباران و موشکی به شهر‌ها بوده و مابقی در مبارزات انقلاب ، ترور ، مدافع حرم و امنیت و غیره بوده اند .

* مدیر هسته ملی معماری و شهر اسلامی در خصوص شهدای مهندسی  بیان داشت : از میان شهدای دفاع مقدس و مدافع حرم ؛ حدود۲۰۰۰ نفر مهندس و یا دانشجوی مهندسی بوده اند و تعدادی نیز مهندسس نبودند ولی در مهندسی جبهه فعالیت داشتند .مهندس شهید سردار حاج مهدی باکری فرمانده لشگر عاشورا و شهردار ارومیه ، مهندس شهید سید محسن صفوی / فرمانده مهندسی صراط المستقیم, شهید سید محسن صفوی، مهندس شهید مصطفی احمدی روشن شهید هسته ای ، مهندس شهید سید تقی رضوی ، مهندس شهید مهدی عاصی تهرانی ، مهندس شهید حاج محمود شهبازی ، مهندس شهید حسن آقاسی‌زاده ، سردار شهید حسن شاطری ، مهندس شهید مهندس علی انصاری استاندار گیلان ، مهندس شهید مدافع حرم حمیدرضا بابالخانی برخی از شهدای والامقام هستند که بخصوص بر جامعه مهندسی دینی ویژه ای دارند .

* وی در خصوص رسالت عمومی ما در قبال شهدا اظهار داشت : ۲۳ نفر از دانشجویان سه دانشکده موجود معماری آن سالها ، دانشگاه را رها کرده و به دانشگاه جبهه عازم و بالاترین درجه را گرفته و با مدال شهادت فارغ التحصیل شدند . ۹ نفر از دانشجویان دانشکده معماری دانشگاه شهید بهشتی عازم جبهه ها شدند و به شهادت رسیدند ، شهید حسن اثنی‌عشری نایینی ، شهید غلامرضا  امین ، شهید حسین دلبری ، شهید مهدی علی بیگلو ، شهید محمد حسین قره داغی ، شهید فرهاد محرابیان ، شهید حمود محسنی تکلو ، شهید سید احمدرضا محسنیان وشهید کوروش هلیسایی بوده اند . ۷ نفر از دانشجویان دانشکده معماری دانشگاه تهران بنام های شهید غلامرضا آقاجانی ، شهید سید مرتضی آوینی ، شهید حمیدرضا  تیموری ، شهید اتابك سپهري ، شهید مجتبی سلیم بیات ، شهید آیت الله سیفی و شهید مدافع حرم افغانستانی کریمی مصطفی  بوده اند . ۷ نفر نیز از دانشجویان دانشکده معماری دانشگاه علم وصنعت شامل شهید محمود  امین پور ، شهید حجت الله  دلپذیر ، شهید سید یونس عطاری ابراهیم زاده ، شهید سید محسن مداح ساداتیه ، شهید مهدی ناصری ، شهید محمد نظری پور ، شهید محمد سعید یزدان پرست بوده اند و سه شهید بنامهای شهید علی معمار کاشانی ، شهید احسان آقاجانی معمار و شهید مدافع حرم حسین معماری که اسم انان معماری و معمار می باشد .

* دکتر هاشمی فشارکی در خصوص وظایف ما در برابر شهدا  اظهار داشت : تشیع و شرکت در مراسم شهدا ،دین حداقلی است برای قهرمانان ملی ، حضور گسترده در تشیع نشان از عمق ارادت مردم به شهدا و خنثی کننده عملیات روانی دشمن بوده و هست .شکرگذاری از نعمات ثمره خون انها ( امنیت و اقتدار ) ، وظیفه شناسی از بهره ای است که می بریم . نصب تصویر و یاد شهداو متبرک شدن ،کف وظیفه است . بایستی بیش از گذشته نسبت به جمع اوری و نشر زندگی و وصیت شهدا اهتمام شود. توسل به شهدا ، با هدف حاجت و شفاعت ؛ فعل تجارت نیکوست . ولی تکلیف عمل به وصایای شهدا ( عمل به احکام اسلام و یاری انقلاب ، ولایت مداری ، …. راجع مدرسه و دانشگاه و ادارات و …. ) : بوده که دینی است که برگردن ما قرار دارد . و مومن انقلابی مسجدی بایستی به ترویج فرهنگ شهدا ( سیره ) و پرورش نوجوانان با ویژگی های شهدایی اهتمام ورزد .تکلیف مومن انقلابی مسجدی مطالبه گری وصایای شهدا از مدارس و دانشگاهها و ادارات و…. می باشد .

* وی در خصوص رسالت عمومی ما در قبال شهدا اظهار داشت : براساس وصایای عمومی شهدا ، اطاعت ازنایب امام زمان ، بزرگ پرچمدار ، حمایت از جمهوری اسلامی بعنوان نظام برامده از شهدا ، حمایت از دولت انقلابی ، اهداف انقلاب ، دامن نزدن به ضعف ها که یاس اوراست  که البته نقد بجا بسیار ضرورت دارد . ندای هل من ناصر جهادتبیین ، یک فریضه و تکلیف دینی واجب عینی فوری است . که با جهاد تبیین ایجابی در بیان حقایق انقلاب و دستاوردهای آن بایستی روشنگری صورت گیرد . با جهادتبیین دفاعی در برابر تهدیدات گوناگون دشمن ، در جامعه مصون سازی صورت گیرد . وبا جهاد تبیین پیش دستانه آمادگی های لازم را قبل تهاجم فرهنگی و جنگ شناختی و جنگ روایتهای جدید دشمن بوجود اید .یاری انقلاب و نظام ،  کمک به سامان گرفتن امور جاری ، تحمل شرایط ، عدم نق زدن،  عدم همراهی با تبلیغات منفی رسالت عمومی همگانی است و رسالت ما در برابر شهدا ، حراست و صیانت و ترویج فرهنگ و تداوم بخشی راه شهداست .

* ایشان در خصوص رسالت مهندسان و بخصوص معماران اظهار داشت : این شهدای والامقام اگر شهید نشده بودند، بدلیل روحیه ایثار جانی که داشته اند ، بزرگترین طرفداران نظام اسلامی دربخش تخصصی می بودند ، که جامعه از وجود فیزیکی شان بی بهره شده است و الان در دانشکده هاشان نیز بجز یک تابلو مظلومند ، دهها دانشکده معماری دیگر حتی تصویرشان نیست، چه رسد به فرهنگ ایثار و مقاومت که ضرورت ارتقای فرهنگ دانشجویی می باشد . ترویج زندگی نامه و عمل به وصیت شهدای مهندسی درسازمانهای نظام مهندسی و شهرداریها بشدت میتواند در ارتقای فرهنگ مهندسی و خروج از معضلات اخلاقی کاسته و اخلاق حرفه ای را بهبود بخشد .

* وی در ادامه در خصوص رسالت حرفه ای معماران گفت : براساس راهبرد هفتم بیانیه گام دوم انقلاب ، ما مکلفیم اولا خود سبک زندگی اسلامی را رعایت و عمل کنیم و سپس انرا در حرفه تخصصی تعمیم داده و در طرحهای مهندسی خویش اعمال کنیم . و ثانیا سبک زندگی غربی در لایه های ظاهری فردی و پوشش و لوازم و تجهیزاتی که در تضاد با فرهنگ اسلامی هستند و بخصوص نسبت به سبک های معماری غربی حساس بوده و مبارزه کنیم .

* ایشان در خصوص مطالبات شهدای معماری نسبت حرفه خویش بیان داشت : هویت بخشی زیر ساختهای شهر و هویت بخشی زیرساختهای معماری بناها و ایجاد تمدن نوین اسلامی ، که زیرساختش اصلاح شهر و بناهای ان بوده ، چراکه شهرهای اسلامی مبتنی بر محلات اسلامی با محوریت مساجد بوده و بایستی در رویکرد احداثات جدید ، براساس هویت اسلامی صورت گیرد تا شاهد شکل گیری معماری دوران گام دوم انقلاب اسلامی که برآمده از خون شهداست ، باشیم .

* وی در خصوص مستند رویکرد هویت بخشی معماری براساس وصایای شهدای معماری را چنین تبیین کرد : از زیر شاخه وصیت شهید حجت دلپذیر: ” مروج دین و اخلاق اسلامی باشید. ” و شهید غلامرضا آقاجانی : ” پیامم به ملت شهید پرور این است که با یک دست قرآن و با دست دیگر سلاح ایمان را باهم بگیرید. ”  توصیه به سبک اسلامی در معماری مورد انتظار می باشد .

* ایشان در خصوص مستند رویکرد مبارزه با معماری غربی براساس وصایای شهدای معماری اظهار داشت : از زیر شاخه وصیت شهید محمود امین پور : ” با هر گونه حركت ضد اسلامي اعم از غربي گرايي و گرايش به فرهنگ غرب شرق مبارزه كنيد و شما در مقابل خون شهيدان مسئوليد و اگر كوتاهي شود بايستي جوابگو باشيد . ” و از وصیت شهید حسن اثنی عشری نائینی : ” از روشنفکران غیر متعهد بپرهیزید، عالم ترین اینگونه روشنفکران نیز به عمد یا به سهو خطا می‌روند. ” وصیت به مبارزه با سبک غربی که مورد تاکید رهبر انقلاب می باشد ، بر می اید .

* وی در خصوص مستند سازی معماری های فاخر دوران انقلاب اسلامی  براساس وصایای شهدای معماری بیان داشت :از اینکه شهید سیفی به‌عنوان یکی از اعضای گروه مستندسازی در زمان جنگ بود و شهید آوینی سعی کرد با ساخت مستند روایت فتح ، هم جنبه های قابل مشاهده (عملیات نظامی) و هم جنبه های باطنی (درونی یا اخلاقی) نبرد را به تصویر بکشد ، تداوم راه او ساخت مستند دستاوردهای معماری انقلاب در حوزه مهندسی است .

* دکتر سید جواد هاشمی فشارکی در پایان گفت : شهدای والامقام دفاع مقدس همچون برگ‌های زرین بر تارک مراکز دانشگاهی می‌درخشند و بایستی نوری درخشان در فضای علم و دانش بوده و آینده درخشان را نوید دهد و درگام دوم انقلاب اسلامی بایستی باتلاش معماران متعهد عملا شمع منور معنویت بخشی شهر اسلامی قرار گیرند ! و با ایجاد تمدن نوین اسلامی ، زمینه سازی تعجیل در ظهور حضرت حجت (عج) فراهم گردد.

****************

آقای دکتر سید رضا علوی ،بیان خاطراتی از شهدایی که در دانشگاه شهید بهشتی اسوه اخلاق بودند، گفت :  شهدا درس را رها کردند و به جبهه رفته و به شهادت رسیدند و راه آنان دینی است که به گردن ماها مانده است . شهدا نشانه هایی دارند که تا مشخصه هایی نداشته باشند به شهادت نمی رسند .که من به آنها مبانی نظری شهید می گویم و به بیان شهید سلیمانی ، شهید تا شهید نباشد شهید نمی شود.

 مدیرکل حوزه معاونت حقوقی رئیس جمهور ادامه داد : در معماری هم ما موضوع معمار کیست را داریم ، مبانی نظری معماری هم وجود دارد ،معمار خود بوجود آورنده است ،شهید هم به این موضوع نظارت می کند و بایستی پیوند این دو را برقرار کنیم ،تا بتوان تاثیر شهید بر هویت معمار بیابیم .هویت اسلامی که مبانی تفکری است را بایستی بتوانیم در کیفیت فضاها و جزییات آن بایستی بکار بندیم و آنرا با مبانی نظری شهید پیوند بدهیم تا معنویت اثر بخش داشته باشد ،انشاءالله معماران بدان اهتمام ورزند .

****************

حجت الاسلام سیدمنصور احمدی در ارتباط مجازی با این نشست بیان داشت:  یکی از وعده های  الهی غلبه بر مشکلات و ایده های مطلوب نظر انسانها است بشرط اینکه  بدرستی و کم و کیف آن  صورت گیرد  . این خود  سنت الهی است مثلا  آیه شریفه قرآن  سوره  سبا آیه  ۴۶  می فرماید قُلْ إِنَّمَا أَعِظُكُمْ بِوَاحِدَةٍ  أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَى وَفُرَادَى  که حاصل  مضمون  آن میشود  هر کس در هر شغل و حرفه ای  باید  تلاش فعالیت خود را  بر اساس روشهای  الهی که همان  سلوک ایمه اطهار و علمای دین می باشد ، بدون کم و کاست انجام دهد .

این استاد حوزه ودانشگاه در ادامه گفت:  مثلا در خصوص روند پیشرفت صنعتی ژاپنی ها  با یک حکایت معروف بین خودشان این تحولات صورت گرفت . برای تمثیل میگویند بخاطر میخی نعلین افتاد  وبخاطر نعلی  اسبی افتاد  وبخاطر اسبی سرداری افتاد وبخا طر سرداری لشگری شکست خورد وبخاطر  شکست لشگری  مملکتی شکست خورد و نابود  شد .که تمام  این پیشامد ها  بخاطرآن میخی بود که اول بدرستی جا سازی نشده بود .  برای حفظ  یک مملکت  باید  تمام  موارد  کاری  بدرستی  کم و کیف آن صورت گیرد  تا موفقیت وپیشرفت در کارها ، بخصوص در کار مهم معماری بایستی صورت گیرد .

ایشان افزود : هر چند آنها از نظر فرهنگ اعتقادات و عواطف و احساسات مردمی و نمونه های ناب الهی  بسیار عقب افتاده اند ، لکن در نهایت دقت در رعایت حقوق حق الهی و حق الناسی در شهر و بناها مورد انتظار است . آرزوی موفقیت و سلامتی برای جمع همکاران محترم  آن  مجموعه دارم .

****************

اقای مهندس جان نثاری اظهار داشت : از آنجا که ایجاد و پایه گذاری مکاتب و ادبیات درخور و متناسب با آرمانها در حوزه معماری یک کشور و نظام سیاسی ،وابستگی مستقیم با اقدامات و برنامه ریزی و پیگیری حکومت دارد، با تکیه بر نتایج حاصله و مندرج در کتاب شهرسازی و معماری اسلامی در آیینه قوانین و مقررات که عبارتند از عدم کفایت و شفافیت و بی فایدگی و بدون ضمانت اجرایی قوانین مربوطه وضع شده ، عدم ایجاد متولی و وحدت و تمرکز رویه ، عدم تعیین و تدوین منسجم ضوابط و موازین ، فقدان اصول اجرایی ، ضعف در آموزش ، نتایج فوق علی رقم تاکیدات مکرر رهبری معظم ، نشان از عدم تمهید مقدمات لازم توسط دولتها برای ایجاد حرکت و جریان برای شکل دهی معماری برخواسته از آرمانهای تمدنی و متعالی انقلاب دارد . مقام شهدا در مقام عند رب فوق دسته بندی های دنیوی ما حتی با کمال ارزشی بودن است . لذا به نظرم صواب نیست که برداشت و تاویل خود را به آن عزیزان منتسب کنیم .

این معمار و طراح در ادامه بیان داشت :  تازمانیکه مقدمات لازم و ضروری و اولیه در تعریف و تبیین آرمانها و خواسته های نظام در زمینه معماری و فضای زندگی جمعی مدون نشود و با نظام اولویت بندی به ایجاد زیر ساختهایش اقدام نشود، مطالبه گری جواب نمیدهد .

****************

اقای مصطفی سیمرغ ، فعال رسانه ای بیان داشت : اولین مسئله ای که توسط امام خمینی تاسیس شد، بنیادمسکن انقلاب اسلامی بود ،که جهت تامین مسکن مردم بود که عمدتا بر اساس خانه های یکی دو طبقه بود . ولی به مرور به جهت جمعیت به سمت اپارتمانی و بدون توجه به معیارهای فرهنگی اسلامی شد ،آنگونه در ابتدای صدر اسلام پایگاه مسجد اولین سنگ بنای شهدا اسلامی بود و بعد هم معماری شهرهای کاشان ،یزد و تبریز و غیره دارای معماری منطبق با اقلیم و فرهنگ بوده است ولی امروزه بر اساس تاسیسات نوین شده است .

وی ادامه داد : امروز به تعداد و کمیت پرداخته میشود و کمتر به کیفیت توجه میشود در حالیکه این مهم بایستی مطالبه گری شود.

*************

اقای علی اکبر سلیمیان اظهار داشت : منقول است که خانه را کسی میسازد که بنا است ودوست ماست . معماری فقط یک بحث مادی نیست ،بلکه بحث معنوی است در شرایط امروزی با متخصصان سرگردان و جامعه ی معطل مواجه هستیم .

این جانباز دفاع مقدس گفت : شهدای معمار قبل از اینکه معماران شهید باشند ، بنای ساخت زیر ساختهای جامعه داشته اند ،شهدا مطالباتی بر گردن ما دارند، که بایستی عمل شود .

ایشان ادامه داد : در اغلب شهرها تابلویی نیست که ما را به سمت مزار شهدا راهنمایی کند ،این نشان می دهد که ما کوتاهی کرده ایم ، حدود ۵ بار سراسر کشور را رفته و تصاویر مزار شهدا را برداشته ومنتشر کرده ام ، شهر شده شهر بی نشان از شهید و فرهنگ ایثار و شهادت ، مثل شهرجدید پرند . ما بایستی بر اساس پنج اصل مبانی اسلام ، شهدا ،ولایت ،انقلاب و دفاع مقدس عمل کنیم .

مدیرمجموعه شفیق فکه گفت : نسل آینده بایستی موضوعات جامعه و معماری را با این اصول پنج گانه دنبال کند . باید مطالبات شهدای معماری را دنبال کرده و در جامعه پیاده کنیم

****************

حجه الاسلام محمد رضا فراهانی  اظهار داشت : اقای قرائتی فرموده اند ، ما چیزهای زیادی ساخته ایم ولی نتوانستیم آدم بسازیم . مهمتر از حرم شهدا ،رعایت حریم شهدا و حریم مکتب عترت میباشد . نه تنها به حریم شهدا کم توجهی می شود ، حتی به حرم شهدا هم هتک حرمت میشود ،کیفیت معماری فضاهای جدید به گونه ای است که انسان نمی تواند حس خوبی بگیرد . شهدا نیاز به این دارند که راهشان که همانا مبانی دینی و انقلابی است بخصوص ولایت ،امر به معروف و حیا و عفاف و حجاب احیا شود .

معاون اندیشکده همت قرارگاه بقیه الله گفت :  معمای امروز ترویج بی عفاف و حجاب است در حالیکه فضا بایستی راه شهدا را دنبال کند و بایستی بر اساس حرم اهل بیت طراحی کرده و بسازیم .