در این نوشتار به پیشینه شورای فرهنگ عمومی استانها و شهرستانها اشاره شده و وظایف تبیین شده و بر ضرورت تشکیل شورای شورای فرهنگ عمومی استان وشهر تهران تاکید شده است .
دکتر سید جواد هاشمی فشارکی
پس از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و آوارهای ضد فرهنگی رژیم ستم شاهی و نیز فعالیتهای گروهک های ضد انقلابی ؛ تحول فرهنگی در جامعه تشنه فرهنگ ناب اسلام محسوس و ضرورت یافت و بر همین اساس حضرت امام خمینی (ره) در سال ۱۳۶۳ فرمانی دادند که منجر به شکل گیری شورای عالی انقلاب فرهنگی شد . مدتی بعد بر اساس نظر حضرت آیتالله خامنهای ریاست وقت شورای عالی انقلاب فرهنگی، مبنی بر توجه به فرهنگ عمومی مردم به منظور تعیین اهداف، سیاستگذاری و هدایت فرهنگ عمومی کشور، شورای فرهنگ عمومی با وظایف مشخص شکل گرفت و از سال ۱۳۶۵به صورت رسمی آغاز به کار کرد.
۱۶ سال است که آییننامه شورای فرهنگ عمومی شهرستان مصوب شده و در همه شهر دایر و فعال شده و امورات خویش را دنبال میکنند ولی شهرتهران که از مشکلات فرهنگی بیشتری در رنج بوده و نیاز بیشتری دارد ؛ همچنان در وضعیت بی شورای فرهنگی عمومی بسر می برد .
شورای فرهنگ عمومی استانها و شهرستانها
شورای فرهنگ عمومی کشور در سال ۱۳۷۲با هدف توجه بیشتر به مسایل فرهنگی استانهای کشور نسبت به تأسیس و تشکیل شورای فرهنگ عمومی در مراکز استانها اقدام نمود. این شورا در استانها به ریاست ائمه جمعه و نایب رییسی استانداران و دبیری مدیران کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استانها فعالیت مینماید؛ که از جمله وظایف آن میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:
الف ـ شناخت و اطلاع از وضع فرهنگ عمومی:
۱ـ مطالعه، تجزیه و تحلیل و ارزیابی سالانه وضع فرهنگ عمومی استان بر اساس
شاخصهای تدوین شده در دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی کشور.
۲ـ شناسایی و ارزیابی علمی، پیش بینی ورصد موضوعات اجتماعی و فرهنگی فراگیر استان.
۳ـ انجام تحقیقات مرتبط با فرهنگ عمومی استان و تحلیل و ارزیابی نتایج تحقیقات
علمی انجام شده، به منظور دسترسی به راهکارهای مناسب جهت حل مسائل فرهنگی.
۴ـ شناسایی، سنجش استعدادها، قابلیتها و توانمندیهای فرهنگی استان.
۵ـ بررسی و اظهار نظر نسبت به موضوعات، طرحها و گزارشهایی که از سوی شورای فرهنگ
عمومی کشور به شورای فرهنگ عمومی استان ارجاع میشود.
ب ـ اصلاح و ارتقای فرهنگ عمومی:
۱ـ تهیه و تدوین و پیشنهاد طرحهای عملیاتی و کاربردی برای بهبود شاخصهای فرهنگ
عمومی استان.
۲ـ تلاش در جهت ایجاد همکاری، هماهنگی و همسویی بین دستگاههای دولتی و غیردولتی و
مجریان فرهنگی استان درزمینه ساماندهی برنامههای فرهنگی استان.
۳ـ اتخاذ شیوههای تشویقی در استان به منظور شکوفایی فرهنگ عمومی در ابعاد مختلف
۴ـ برنامهریزی کوتاه مدت، میان مدت و تدوین شیوهنامههای لازم جهت ایفای وظایف
در چارچوب سیاستهای شورای فرهنگ عمومی.
ج ـ نظارت و پیگیری مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی و تصمیمات شورای فرهنگ عمومی
کشور:
۱ـ برنامهریزی درجهت اجرای مصوبات ابلاغی شورای عالی انقلاب فرهنگی و تصمیمات
شورای فرهنگ عمومی کشور در استانها.
۲ـ ارزیابی روند اجرایی سیاستها و برنامههای فرهنگی در استان.
شورای فرهنگ عمومی شهرستان
در ادامه با هدف توجه به شهرستانها، تشکیل شورای فرهنگ عمومی شهرستانها در دستور کار شورای فرهنگ عمومی قرار گرفت و در سال ۱۳۸۵ آییننامه شورای فرهنگ عمومی شهرستان با این وظایف، تصویب شد:
۱- بررسی معضلات و ویژگیهای فرهنگی که در جامعه شهری و روستایی آن منطقه وجود دارد، و ارایه راهکارهای مناسب برای رفع این معضلات و انعکاس آن به شورای فرهنگ عمومی استان؛
۲- تلاش برای حذف سنتهای غلط رایج و تشویق مردم بر حفظ و تقویت ارزشهای دینی، انقلاب اسلامی و فرهنگی منطقه؛
۳- برنامه ریزی در جهت هماهنگی و همسو کردن دستگاه ها، مراکز و مؤسسات دولتی و غیردولتی در منطقه برای فعالیت در زمینه مسایل فرهنگی؛
۴- اتخاذ شیوههای تشویقی و نظارتی در شهرستان از سوی شورای فرهنگ عمومی به منظور اعتلا و شکوفایی فرهنگ عمومی در ابعاد مختلف؛
۵- بررسی زمینه ها و یا آثار فرهنگی مترتب بر سیاست ها و اجرای طرح و برنامه های اقتصادی، اجتماعی در منطقه به منظور اطمینان از همسویی و عدم مغایرت آنها با اصول سیاست فرهنگی و سیاست ها و ارزش های فرهنگی کشور و استان و ابلاغ نتیجه به دستگاه های اجرایی شهرستان؛
۶- مطالعه سیاستهای فرهنگی ابلاغی از مرکز استان و کشور، اظهار نظر نسبت به موضوعات طرح شده و تهیه گزارشهای مورد نیاز استان برای اصلاح فرهنگ عمومی در شهرستانها و پیگیری مصوبات شورای فرهنگ عمومی و شورای عالی انقلاب فرهنگی در سطح شهرستان .
تبصره ۱ ماده ۵ آییننامه شورای فرهنگ عمومی استان: ترکیب وظایف شورای فرهنگ عمومی شهرستان را شورای فرهنگ عمومی استان تعیین و پس از تأیید شورای فرهنگ عمومی کشور ابلاغ مینماید.
تبصره ۲: ماده ۵ـ احکام اعضای شورای فرهنگ عمومی شهرستان توسط رئیس شورای فرهنگ عمومی استان صادر خواهد شد.
شورای فرهنگ عمومی تهران
جای شورای فرهنگ عمومی استان و شهر تهران برای پیگری موارد زیر خالیست :
۱- مطالعه، تجزیه و تحلیل و ارزیابی سالیانه وضع فرهنگ عمومی استان براساس شاخصهای تدوین شده در دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی کشور؛
۲- شناسایی و ارزیابی علمی، پیش بینی و رصد موضوعات اجتماعی و فرهنگی فراگیر استان؛
۳- انجام تحقیقات مرتبط با فرهنگ عمومی استان و تحلیل و ارزیابی نتایج تحقیقات علمی انجام شده به منظور دسترسی به راهکارهای مناسب جهت حل مسایل فرهنگی؛
۴- شناسایی، سنجش استعدادها، قابلیت ها و توانمندی های فرهنگی استان؛
۵- بررسی و اظهار نظر نسبت به موضوعات، طرحها و گزارشهایی که از سوی شورای فرهنگ عمومی کشور به شورای فرهنگ عمومی استان ارجاع میشود؛
۶- تهیه و تدوین و پیشنهاد طرح های عملیاتی و کاربردی برای بهبود شاخص های فرهنگ عمومی استان؛
۷- تلاش در جهت همکاری و هماهنگی و همسویی بین دستگاههای دولتی وغیردولتی و مجریان فرهنگی استان در زمینه ساماندهی برنامههای فرهنگی استان؛
۸- اتخاذ شیوهای تشویقی در استان به منظور شکوفایی فرهنگ عمومی در ابعاد مختلف؛
۹- برنامهریزی کوتاه مدت ، میان مدت و تدوین شیوه نامه های لازم برای ایفای وظایف در چارچوب سیاست های شورای فرهنگ عمومی؛
۱۰- برنامه ریزی در جهت اجرای مصوبات ابلاغی شورای عالی انقلاب فرهنگی و تصمیمات شورای فرهنگ عمومی کشور در استانها؛
۱۱- ارزیابی روند اجرایی سیاست ها و برنامه های فرهنگی در استان.
سخن پایانی
درحالیکه شهرتهران دارای مشکلات فرهنگی اجتماعی عدیده ای می باشد و در رنج بوده و نیاز بیشتری برای هماهنگی بین نهادهای مسول دارد ؛ همچنان در وضعیت بی شورای فرهنگی عمومی بسر می برد . و نیاز به تیمار برای علاج بیماری فرهنگ عمومی دارد ؛ ضرورت دارد ؛ این مهم بسرعت تشکیل و فعال شود .