رسیدن به اقتدار فرهنگی هدفی است بزرگ و نیازمند اتخاذ راهبردی جامع، امام خامنه‌ای «بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی» را راهبردی عملی در تحقق این مهم می‌دانند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اعضای شورای‌عالی انقلاب فرهنگی، بیاناتی در خصوص مقوله مهم فرهنگ ایراد فرمودند، بیاناتی که پیش از این و به دفعات ایراد شده بود، اما به علت ساختار غلط در مدیریت فرهنگی و محدود شدن در دایره دستورالعمل‌ها و بروکراسی‌های اداری نتیجه مطلوب حاصل نشد.
همچنان که هر یک از حوزه‌های کشور نیازمند هدایت‌گری، نظارات و ارزش‌یابی است فضای فرهنگی نیز از این قاعده مستثنی نیست و چه بسا از حساسیت بالاتری برخوردار است.
امام خامنه‌ای نیز با تاکید بر اهمیت غیر قابل کتمان فرهنگ در اقتدار همه جانبه کشور، بر شأن و نقش شورای انقلاب فرهنگی در هدایت فرهنگی کشور و در همه سطوح، تاکید کردند و از «بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور» سخن گفتند.
«بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور» عبارتی واجد تفسیر و تبیین است، می‌توان مدعی شد که این مطالبه رهبری از اهمیت بالایی در برون رفت از وضعیت موجود دارد. به بیان دیگر رهبر معظم انقلاب اسلامی راهبردی حیاتی برای رسیدن به اقتدار فرهنگی طرح کردند که از آن باید به جراحی فرهنگی تعبیر کرد.
متاسفانه سیاست‌گذاری‌های غلط فرهنگی وضعیت نابسمانی ایجاد کرده که نه تنها ارزش‌های انقلابی و دینی که باور‌های ملی نیز در خطری جدی قرار دارد. اگر آنچه در حوزه سینما، تلویزیون، تئاتر، ادبیات و دیگر تولیدات فرهنگی نگاه کنیم درخواهیم یافت که در تولید محتوا جز در موارد نادر موفق نبوده‌ایم و آثار تولید شده قرابتی با ارزش‌های دینی و ملی ما ندارند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در کسوت عالی‌ترین مقام فرهنگی کشور از بازسازی انقلابی در حوزه فرهنگ سخن گفتند که این نشان از ضعف عمیق این حوزه در کشور دارد. بازسازی انقلابی به معنای آن است که فضای فرهنگی کشور ابدا مطلوب نیست و باید با حضور حداکثری اصحاب فرهنگ و هنر راه علاجی آنی و البته اثر گذار برای آن پیدا کرد.
امام خامنه‌ای در ادامه «رصد و شناخت دقیق ضعف‌ها و گزاره‌های غلط فرهنگی در عرصه‌های مختلف» را راه حل و راهبرد پیش‌بَرنده دستگاه فرهنگی عنوان کردند. باید دید در این چهار دهه که از عمر انقلاب اسلامی می‌گذرد و در حال گذر در چهل سالگی دوم انقلاب هستیم کدام گزاره یا گزاره‌های غلط فرهنگی سبب ولنگاری فرهنگی شده است.
احصای این گزاره‌های غلط در هزارتوی فرهنگی کشور وظیفه لازم‌الاجرای شورای عالی انقلاب فرهنگی است. وقتی رهبر معظم انقلاب اسلامی می‌فرمایند: «با وجود غنا و تراز بالای افراد حاضر در این شورا، اما هویت جمعی شورای‌عالی به تناسب اعضای آن، بروز لازم را ندارد و لازم است تأثیرگذاری شورا در مسائل فرهنگی کشور تقویت شود.» به معنای آن است که دستاورد‌های فرهنگی کشور اگر نگوییم مطلقا مورد رضایت ایشان نیست می‌توان گفت انتظار معظم‌له را برآورده نکرده است.
اقتدار کشور در حوزه نظامی، اقتصادی، علم و فن‌آوری، سیاسی و … بدون اقتدار فرهنگی ثمرات چشمگیری نخواهد داشت. وابستگی نظامی همان قدر برای کشور خطرآفرین است که وابستگی فرهنگی. حتی می‌توان گفت وابستگی فرهنگی به استثمار و استعمار فرهنگی خواهد انجامید و این تهدید دیگر دستاورد‌های کشور را نیز به یغما خواهد برد.
بازسازی انقلابی فرهنگی ارتباط دوسویه و تنگاتنگ با آحاد و اقشار مردم دارد. شورای انقلاب فرهنگی چنان که امام خامنه‌ای اشاره کردند؛ «می‌تواند با هدایت صحیح هزاران تشکل مردمی که در کار‌های فرهنگی متنوع و گسترده‌ای فعالیت دارند، زمینه‌ساز شکل‌گیری حرکت عمومی در مقوله‌های مهمی همچون گسترش فرهنگ قناعت و عدم اسراف شود.»
بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی کشور نباید با تصمیم‌گیری‌های لحظه‌ای و بدون در نظر گرفتن جوانب آن اشتباه شود. بازسازی انقلابی به شدت نیازمند مهندسی دقیق است و باید قبل از هر اقدامی فرهنگ‌های غلط را اصلاح و راه‌های تازه را برای نیل مقصود جستجو کرد.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت آموزش و پرورش، سازمان تبلیغات اسلامی و صداوسیما به عنوان بزرگترین دستگاه‌های فرهنگی بدون تغییر در ساختار و هدایت صاحبان اندیشه نمی‌توانند به حیات خود ادامه دهند.
در ضمن این را نیز باید در نظر داشت که علاج ولنگاری فرهنگی فقط با ابلاغ سند‌های تحول امکان‌پذیر نیست. رهبر معظم انقلاب اسلامی بار‌ها و بار‌ها تاکید داشته و دارند که باید نتیجه هر تصمیم‌گیری و اقدامی در عمل دیده شود.
ما اگر می‌خواهیم در چهل سالگی دوم انقلاب به اهداف عالی نظام اسلامی برسیم باید نرم‌افزار تحقق اهداف خود را متناسب با استعداد‌های اصحاب فرهنگ و هنر طراحی و اجرایی کنیم. نرم‌افزاری که افراد جامعه بر اساس آن در زندگی فردی و جمعی خود عمل می‌کنند.
یکی از مهم‌ترین مولفه‌هایی که برای بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی باید در نظر گرفت ایمان و باور به داشته‌های خود و رها شدن از شیفتگی به غرب و همه مظاهر فرهنگع غرب است.
نقطه آغاز تغییر در ساختار فرهنگی از منظر رهبر معظم انقلاب اسلامی تنها با کمک پایه‌های فکری انقلاب و جوانان فعال، محقق خواهد شد که در صورت ایجاد این تغییر یک حرکت عظیم فرهنگی بوجود خواهد آمد.
رصد دائم تغییراتِ معمولاً پنهان فرهنگی و علاج به موقع آن‌ها در نگاه امام خامنه‌ای از ملزومات بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی است. ایشان در این خصوص فرمودند: «اگر در فهم مستمر این تغییرات و ممانعت از اثرگذاری منفی آن‌ها دچار ضعف و عقب‌ماندگی شویم حتماً جامعه دچار خسارت خواهد شد که آشفتگی فرهنگی یا افتادن زمام امور فرهنگی کشور به دست دیگران مهمترینِ این خسارات است.»
مهندسی فرهنگی، قدم اول بازسازی انقلابی ساختار فرهنگی است که در صورت عملی شدن این امر کاری بنیانی برای اصلاح فرهنگ کشور صورت خواهد گرفت.
هوشیاری دائم، شناخت دقیق ضعف‌های فرهنگی در عرصه‌هایی نظیر اجتماع، سیاست، خانواده، سبک زندگی و دیگر عرصه‌ها و تلاش برای دستیابی به راه‌حل‌های عالمانه برای رفع نقاط ضعف و ترویج گزاره‌های صحیح فرهنگی در منظومه فکری رهبر معظم انقلاب اسلامی از الزامات اساسی مهندسی فرهنگی کشور است.
با در نظر گرفتن این موارد و طراحی نقشه عملیاتی موجب خواهد شد همه دستگاه‌های کشور بدانند کجا ایستاده‌اند، به کدام جهت و با چه آهنگی باید حرکت کنند. اگر دستگاه‌های فرهنگی از وظایف مهم خود در بازسازی انقلابی ساختار خود دچار غفلت شوند قطعا جامعه اسلامی و انقلابی ما دچار زیان‌های جبران ناپذیری خواهند شد. زیان‌هایی که در ادامه گسست نسل‌ها و بیگانگی آن‌ها با همه باور‌های انقلابی و ارزش‌های آن خواهد شد.
انتهای پیام
رسول حسنی؛
