راهبردهایی برای  نمازجمعه شهر تهران
راهبردهایی برای  نمازجمعه شهر تهران

– در این مقاله ؛ نخست ضرورت تدوین راهبردها برای نمازجمعه بیان شده ؛ سپس مخاطبان کلیدی نماز جمعه تهران وکنشگران و عناصر فعال در رویداد نماز جمعه تهران و مکان ( نهاد برگزاری ) نمازجمعه احصا شده ؛ انگاه سیاست ها و اصول حاکم و چشم انداز نماز جمعه تهران در افق ۱۴۱۰ تدوین شده ؛ سپس کارکردهای نمازجمعه ؛ نهادهای فرهنگی واقع در شهر تهران؛ ارزشهای محوری نمازجمعه تهران ؛ارزشهای محوری کارکنان نمازجمعه واصول بنیادین نمازجمعه تهران بیان شده ؛ بعد بیانیه ماموریت نمازجمعه تهران برای دوره ی ۱۴۰۱ الی ۱۴۱۰ و اهداف کلان نمازجمعه در افق چشم انداز تبیین شده و سپس باتحلیل وضعیت و بررسی عوامل خارجی، فرصت‌ها و تهدیدهای محیطی نمازجمعه؛ ضعفها و قوتها ،راهبردهای کلان نمازجمعه تهران تبیین شده و راهبردهای اجرایی و اولویتهای برنامه ای پیشنهاد شده است . دکتر سید جواد هاشمی فشارکی

 

ای کسانی که ایمان آورده‌اید، چون برای نماز جمعه ندا درداده شد، به سوی ذکر خدا بشتابید، و داد و ستد را واگذارید. اگر بدانید این برای شما بهتر است﴿سوره جمعه، آیه ۹﴾.

“مردم و نسل های آینده به این مساله اهمیت بدهند که نماز جمعه در راس همه امور است.امام خمینی

“نماز جمعه مثل رشته تسبیح است. این مثل یک کانونی است که نور و گرما به سطح جامعه می بخشد.امام خامنه ای

مقدمه

نماز جمعه در ایران نزد دو مذهب شیعه و اهل سنت اهمیت زیادی دارد. نماز جمعه یکی از شعائر اجتماعی مهم مسلمانان از صدر اسلام بوده و از نمادهای همبستگی مسلمانان شناخته می‌شود. وپس از انقلاب اسلامی ایران، برگزاری نمازهای جمعه شکوفا شد و ستادها و نهادهایی موظّف به «باشکوه» کردن آن شدند. اهمیت این مراسم در بیانات امامین انقلاب اسلامی ، بیان شده است. با توجه به مسائل سیاسی-اجتماعیِ خطبه‌ها، نماز جمعه به نماز عبادی – سیاسی نیز مشهور شده است. خطبه‌های نماز جمعهٔ در تهران، قم و مشهد ازبرجستگی ویژه ای برخوردارمی باشد .

روز ۵ مرداد ۱۳۵۸ روزی است که نخستین «نماز جمعهٔ رسمی تهران پس از برپایی جمهوری اسلامی» برگزار شد و تاکنون بصورت مستمربرگزارشده است .

اولین نماز جمعه تهران پس از انقلاب اسلامی در ۵ مرداد ۱۳۵۸ به امامت آیت‌الله طالقانی و با حکم امام خمینی (ره) برگزار شد. پس از درگذشت او، اقای حسینعلی منتظری به امامت جمعه موقت تهران رسید، اما بعد از مدت کوتاهی کناره‌گیری کرد و سپس آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای از سوی امام خمینی منصوب شدند. تا سال ۱۳۶۸ آیت‌الله سیدعبدالکریم موسوی‌اردبیلی دیگر امام جمعه موقت تهران بود. آیات سیدمحمد بهشتی، محمدمهدی ربانی‌املشی، اکبر هاشمی‌رفسنجانی، محمد امامی‌کاشانی و محمد یزدی دیگر خطبای تهران بودند که از سال ۶۰ به اقامه نماز جمعه پرداختند و آیت‌الله محمدرضا مهدوی‌کنی خطیب دیگری بود که از سال ۶۱ به بعد در مواقع خاص به تریبون نماز جمعه فراخوانده می‌شد.

امام خامنه‌ای از زمان برعهده گرفتن رهبری جامعه اسلامی در سال ۱۳۶۸  علاوه بر برخی خطبای پیشین،  ۶ امام جمعه را منصوب کرده اند.( آیت‌الله احمد جنتی از ۱۴ فروردین ۱۳۷۱، آیت‌الله سیداحمد خاتمی ازسال ۱۳۸۴، آیت‌الله کاظم صدیقی از سال ۱۳۸۸، آیت‌الله محمدعلی موحدی‌کرمانی از سال ۱۳۹۱ ، حجت‌الاسلام محمدحسن ابوترابی‌فرد از بهمن ۱۳۹۶ ،ونهایتا هفده امین امام جمعه تهران حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد حاج‌علی‌اکبری از دی ۱۳۹۷ )

نماز جمعه در طول عمر۳۹ ساله خود مرکز برخی فعالیتهای اجتماعی نیزبوده است . اعزام رزمندگان به جبهه ها و تشیع پیکر شهدا ، برگزاری راهپیمایی هایی که یا به نماز جمعه ختم شده مانند روز قدس ، و یا از نمازجمعه ( در حمایتهای ملت های مظلوم دنیا و یا اعتراضات ببه ظلم های دشمنان اسلام  ) اغاز شده است .وهمچنین مرکز جمع اوری کمکهای نقدی و جنسی به جبهه ها و مناطق اسیب دیده و محروم ، محل اعزام نیروهای رزمنده به جبهه ها ، وعده گاه رزمندگان ونیروهای مومن وانقلابی و…..بوده است

ضرورت تدوین راهبردها برای  نمازجمعه

با توجه برگزاری مستمر هفتگی نمازجمعه در مرکزیت کشور و اهمیت وجایگاه آن و نقش آفرینی نمازجمعه تهران در حیطه بصیرت دینی وسیاسی جامعه، ضرورت دارد این قابلیت در قالب یک سند مدون (سند راهبردی فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی  نمازجمعه) درامده و ملاک برنامه ریزیهای بلند و کوتاه مدت  ستاد نمازجمعه و نهادهای معین  درآمده وبه اهداف والای انقلاب اسلامی دست یابیم .

همچنین از انجا که شهرتهران بدلایل شرایط ویژه خود در حوزه‌ های هویتی دارای خلاء های مختلفی است وبا تجه جایگاه نمازجمعه بعنوان قرارگاه فرهنگی شهر ،با اجرای سند مذکور میتوان در جهت کاهش ضعف ها وچالش‌های موجود موثر واقع گردد.

لذا دراین سند الزامات فعلی و مطالبات نسل جدید جامعه را در موضوعات مهم فرهنگی و اجتماعی در نظر گرفته شده و با تکیه بر ظرفیت‌ها و آموزه‌های فرهنگی و اعتقادی نمازگزاران می‌توان در مباحث مهم فرهنگی ، اجتماعی نقش ایفا کرد.

قلمرو راهبردها

قلمرو این راهبردها شامل :

  • از نظر جغرافیایی : شهرتهران بزرگ می باشد
  • از نظر موضوعی : نماز عبادی ،سیاسی جمعه
  • حوزه کارکردی : ستاد نمازجمعه ونهادهای معین واقع در دستگاههای شهر تهران
  • ازنظر زمان : افق ۱۴۱۰ می باشد
  • مخاطبان کلیدی نماز جمعه تهران
  • مخاطبان بالقوه( گروه هایی از مخاطبان که می توان آنها را دعوت به حضور کرد-تعیین مخاطبان کلیدی)
  • مخاطبان بالفعل( گونه بندی مخاطبان حاضر در نماز جمعه تهران-مخاطبان رسانه ای نماز جمعه تهران-)
  • مخاطبان نماز جمعه تهران
  • مخاطبان در تهران بزرگ
  • مخاطبان سراسر کشور
  • مخاطبان برون مرزی
  • کنشگران و عناصر فعال در رویداد نماز جمعه تهران
  • خطیب نماز
  • کارگزاران ستاد نماز جمعه
  • نهادهای انتظامی، نظامی و امنیتی
  • دستگاه های خدمت رسان شهری
  • صدا و سیما
  • سائر رسانه ها

–     مکان ( نهاد برگزاری ) نمازجمعه

  • مصلی امام خمینی
  • دانشگاه تهران
  • سیاست ها و اصول حاکم
  • ناظر به فرایند ستادی
  • ناظر به برنامه های جانبی
  • ناظر به خطبه ها
  • ناظر به برنامه های تبلیغی و مواجهه با مخاطبان
  • ناظر به انعکاس رسانه ای
  • تامین نیروی انسانی مورد نیاز
  • تامین منابع مادی مرد نیاز

چشم انداز نماز جمعه تهران در افق ۱۴۱۰

با اتکال به قدرت لایزال الهی و در پرتو زعامت داهیانه امام امت  و با عزم و تلاش ائمه جمعه و نمازگزاران جمعه وظرفیتهای بالقوه و بالفعل  وکوشش برنامه‌ریزی شده و مدبرانه‌ی جمعی در راستای برپایی تمدن نوین اسلامی و زمينه‌سازي ظهور و نيل به جامعه اسوه مهدوي(عج) ،

در چشم ‌انداز دهه پنجم انقلاب اسلامی، نماز جمعه تهران درمرکز ام القرای جهان اسلام  ، نمازجمعه ای است تعالی بخش با جایگاه ممتاز در میان نهادهای دینی وفرهنگی در سطح جهان  با هویت انقلابی  ، باهدف ترویج ،تقویت و تعمیق بخشی اسلام ناب محمدی و با تعامل سازنده و موثر با نمازجمعه های جهان اسلام.

نمازجمعه تهران ، در افق چشم‌انداز ،  چنین ویژگی‌هایی خواهد داشت:

  • دستیابی جایگاه نمازجمعه به کانون و ثقل فرهنگی سیاسی شهر تهران
  • برخوردار و فعالیت موثر قرارگاه فرهنگی شهر تهران
  • برخوردار ومروج هویت وسبک زندگی اسلامی، انقلابی و ایرانی
  • دست یافته به الگوی اسوه در تعامل وارتباط پیوسته بین امام جمعه وامت ( نمازگزاران تهرانی) بعنوان پناهگاه مردمی
  • پیشرو در اخلاق حسنه اسلامی؛
  • دارای جایگاه نخست در عرصه‏های؛ عبادی ، سیاسی وفرهنگی مبتنی بر ارزش‏ها، شعائر اسلامی، گفتمان انقلاب اسلامی و اصل مسئولیت اجتماعی
  • الهام‌بخش وتاثیر گذاربر امت اسلامي تهران و کشور و نمازجمعه های سایر کشورها
  • زمینه سازی برای دستیابی به حضور حداکثری نمازگزاران تهرانی
  • برخورداری از چندمنظورگی کارکرد مکان برگزاری نمازجمعه
  • کارکردهای نمازجمعه :

نمازجمعه تهران دارای پنج حوزه کارکردی میباشد:

  • عبادی : اقامه نمازبا فضیلت جمعه وارتقا بصیرت دینی
  • سیاسی: مرکزدانش افزایی سیاسی عمومی وارتقاء بصیرت سیاسی، در طراز انقلاب اسلامی
  • فرهنگی : مرکز راهبردی فرهنگ عمومی شهر در راستای فرهنگ انقلاب اسلامی
  • اجتماعی :نفس تجمع عظیم هفتگی و همچنین تقویت نهادهای  اجتماعی شهر تهران وبرخی مناسبتهای دینی و غیره
  • خدماتی : ارایه خدمات مرتبط ومورد نیاز نمازگزاران و شهروندان ( متناسب با شئونات نمازجمعه)
  • نهادهای فرهنگی واقع در شهر تهران
  • نهادمرجع نمازجمعه : شورای سیاست گذاری ائمه جمعه منصوب از طرف امام المسلمین
  • نهادهای سیاست گذارشهر وکشور : شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی ، شورای فرهنگی عمومی ، شورای فرهنگی و اجتماعی زنان ، شورای هماهنگی تشکل‌های دانش آموزی
  • نهادهای فرهنگی پشتیبان :سازمان تبلیغات اسلامی ، بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس ، ستاد امر به معروف و نهی از منکر، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خامنه ای و خمینی (س)، فرهنگستان ها ، فرهنگ سراها ، خانه های فرهنگ ، شورای هماهنگی تشکل‌های دانش آموزی ، نهادهای نماینده رهبری ، حوزه های علمیه ، مساجد، بسیج
  • نهادهای خبری : خبرگزاری ها ، صدا وسیما و…….
  • بخش فرهنگی و عقیدتی دستگاهها و سازمانها و….
  • وسایر بخشهای مردمی
  • ارزشهای محوری نمازجمعه تهران

نمازجمعه براساس نص ایه ۹ سوره جمعه واحادیث و سنت و امامین انقلاب اسلامی وعلمای اسلامی نمازجمعه تهران دارای ارزشهای محوری زیر می باشد :

  • تاکید خداوند به مومنین برای شتافتن به سوی نماز جمعه (۹ایه  سوره جمعه )
  • در راس همه اموربودن نماز جمعه ( امام خمینی )
  • کانون نور و گرما به سطح جامعه ( امام خامنه ای )
  • سنگر بودن نماز جمعه و ضرورت پرکردن آن ( امام خمینی )
  • تجلی قدرت سیاسی و اجتماعی اسلام بودن و ضرورت اقامه با شکوه تر و پر محتواتر( امام خمینی )
  • یک عبادت سیاسی اجتماعی بودن نمازجمعه( امام خمینی )
  • جایگاه ارشاد و بیداری و رفع گرفتاریهای مردم ( امام خمینی ) روشنگری و آگاه سازی آحاد مردم( امام خامنه ای )
  • محل تصمیم گیری در مقابله با دشمنان اسلام ( امام خمینی ) و سنگر اساسی در مقابل تهاجم همه جانبه دشمن ( امام خامنه ای ) سنگرهای دفاع معنوی در مقابل دشمنان( امام خامنه ای ) و سلاح وحالت جنگیدن با دشمن و با شیطانها ( امام خامنه ای )
  • مظهر عزم ملی ( امام خامنه ای )
  • کمک به پیشرفت اهداف جمهوری اسلامی ( امام خامنه ای )
  • مشعل هدایت ( امام خامنه ای )
  • وسیله تربیت اسلامی ( امام خامنه ای )
  • محفل تقویت وحدت مردم( امام خامنه ای )
  • ارزشهای محوری کارکنان نمازجمعه

مدیران و کارکنان نمازجمعه اصول و ارزش های اخلاقی و حرفه ای زیر را اعتقاد وباور داشته و برای تحقق و نهادینه شدن آن از هیچ کوششی دریغ نخواهند کرد:

  • – پایبندی به اصول و اخلاق اسلامی و تخصصی
  • – پایبندی به وفای عهد، مسئولیت پذیری، نقد پذیری، گشاده رویی و ادب
  • – تلاش در جهت رضایت حداکثری نمازگزاران
  • – ارتباط موثر وتعامل سازنده و مستمر بانمازگزاران ونهادها
  • – شناخت سریع تر نیازمندی های نمازگزاران و پاسخگویی موثر و کارآمد
  • – بهره گیری از دانش روز حرفه ای در امور مربوطه
  • – رعایت نظم، انضباط و پیراستگی محیط خدمت و آراستگی پوشش ظاهری
  • اصول بنیادین نمازجمعه تهران

اصول بنیادین نمازجمعه تهران ، اصول پایه نمازجمعه می باشد که درونمایه و محتوای اصلی نمازجمعه را بازتاب میدهند:

  • اصل احیای شعائر دینی در حوزه نماز
  • اصل اثرگذاری بر ارتقای فرهنگ عمومی شهر
  • اصل الگو بودن برای نهادهای دینی و فرهنگی کشور
  • اصل تعامل موثربا نهادهای فرهنگی کشورهای جهان
  • اصل مشارکت نهادهای فرهنگی درامور فرهنگی نمازجمعه
  • اصل ارایه خدمات توسط سازمانهای مسول درنمازجمعه
  • اصل مشارکت حداکثری نمازگزاران در برگزاری مراسم
  • اصل کرامت نمازگزاران جمعه
  • بیانیه ماموریت

بیانیه‌ی مأموریت نمازجمعه تهران ، ‌یک بیانیه‌ی کوتاه از اهداف نمازجمعه است که مبتنی بر دامنه‌ی نمازجمعه ، ناحیه‌ی جغرافیایی و جامعه هدف آن تنظیم شده است.

بیانیه ماموریت نمازجمعه تهران برای دوره ی ۱۴۰۱ الی ۱۴۱۰

نمازجمعه تهران ، رسالت اصلی خود را برگزاری باشکوه تر وموثرتر نماز در راستای تحقق اهداف دین مبین اسلام وانقلاب اسلامی، مبتنی بر نوآوری های پژوهشی می داند که از طریق ماموریت های زیر دنبال می نماید:

  • گسترش مرزهای انتقال پیام خطبای نمازجمعه
  • توسعه محیط معنوی بانشاط و کارآمد سیاسی بصیرتی برای شکل گیری و توسعه ی اهداف انقلاب اسلامی با تمرکز بر هویت وفرهنگ
  • ایفای نقش موثر در توسعه فرهنگ اسلام ناب محمدی، عمدتاً از طریق ایجاد شبکه قرارگاه فرهنگی نمازجمعه
  • ایفای نقش موثر در اعتلای فرهنگ و ارزش های جامعه و ایجاد تمدن نوین اسلامی
  • تعامل موثر و هدفمند با نمازگزاران تهرانی و نمازجمعه های داخل و خارج از کشور
  • حضور و مشاركت در شورای تامین استان و شهر تهران
  • شناخت مداوم نيازها و معضلات فرهنگی تهران و اقشار تهرانی براي هدفمندي و كارآمدسازي برنامه های نمازجمعه
  • نظريه‌پردازي و انديشه‌سازي در عرصه علوم و معارف نمازجمعه
  • تلاش و همكاري در توليد و عرضه منشورات مكتوب، محصولات ديداري و شنيداري، نرم‌افزارها و پايگاه‌هاي اطلاع‌رساني در حوزه فرهنگ و معارف اسلامي با بهره‌وري از ذخاير علمي- فرهنگي نهادهای مستقر در تهران
  • و….
  • اهداف کلان نمازجمعه در افق چشم انداز

تعریف آنچه ستاد نماز جمعه درصدد رسیدن به آن است:

۱ – نماز جمعه تهران برترین نماد تجلی ساختار ارتباط بین امت وامامت

۲ – نماز جمعه تهران برترین الگوی نماز جمعه کشور و جهان اسلام تا سال ۱۴۱۰

۳ – کانون افکار پویا و تجلیگاه روح انقلاب اسلامی

۴ – مامور به ورود گسترده وسیع جامعه ایمانی

۵ – یکی از نهادهای تاثیر گذار در عرصه عبادی و سیاسی

۶ – نماز جمعه نماد از رابطه امت با امامت

۷- مرکزبرترین افکارپویا وتاثیرگذارترین نهاددرعرصه عبادی وسیاسی

۸- نماز جمعه بهترین پناهگاه مردم

  • تحلیل وضعیت

تحلیل نظری سند

تعامل کنشگرهای محیط ها با نمازجمعه

  • الف ) بستر محیط : شهر تهران(جمعیت، جغرافیا،شاخص های فرهنگی و اجتماعی) مساجد ، هئیات مذهبی
  • ب) تحلیل وضع موجود نماز جمعه تهران(با نگاه به نمازگزاران-خطیب-برنامه های جانبی)
  • عوامل خارجی: فرصت‌ها و تهدیدهای محیطی نمازجمعه
  • ۱-فرصت‌ها: مواردی که نمازجمعه می‌تواند به نفع خود از آنها بهره‌برداری کند.
  • بزرگترین اجتماع هفتگی مومنین وظرفیت عظیم آن
  • برخورداری از مکان وفضای مناسب
  • برخورداری از پوشش رسانه ملی و سائر رسانه ها
  • محل قراروارتباط مومنین
  • برخورداری ازحمایت متدینین وانقلابیون
  • برخورداری از حمایت و حضور اهل مساجد وهیئات مذهبی شهر تهران
  • حمایت رهبری جامعه
  • حمایت نهادهای دینی و انقلابی و….
  • خوف دشمنان انقلاب از صلابت نمازجمعه
  • اجتماع وارتباط نیروهای انقلابی
  • مامن حضور انقلابیون جهان
  • وجود امامان جمعه باتجربه و امامان جمعه جوان
  • امام جمعه ای با منصب امام راحل و امام المسلمین بودن
  • نماز جمعه ای منحصربفرد
  • …..
  • ۲- تهدیدها: مواردی در محیط که می‌تواند برای نمازجمعه ایجاد مشکل کند.
  • ازدیاد مشکلات جاری مردم
  • دوری زیاد مسافت منزل مردم وزمان بربودن دسترسی به مصلی
  • بمباران تبلیغاتی دشمنان خارجی و بعضا داخلی
  • جوسازی مستمررسانه های معاند ومغرض ومنحرف
  • تهدید امنیتی نماز جمعه ( در برخی موارداحتمالی)
  • سرقت وسائل و تجهیزات ستاد برگزاری توسط برخی سارقان
  • تضعیف ایمان مردم
  • احتمال آتش سوزی
  • احتمال صدمه رسیدن به مردم در شرایط خاص براثر فشار جمعیت
  • هجمه برخی گروههای سیاسی مساله دار ورسانه های مساله ساز
  • ….
  • ۳ عوامل داخلی: نقاط قوت و ضعف داخلی ستاد نمازجمعه
  • ۳-نقاط قوت: ویژگی‌های نمازجمعه که نسبت به کارهای فرهنگی سیاسی مشابه برتری دارد.
  • تاکیدات دین مبین اسلام وامامین انقلاب در جایگاه ان وثواب آن
  • برکت زا بودن اجتماع مومنان( برکات برپایی نماز با جمعیت زیاد)
  • تجلی نماد دین اسلام در جامعه
  • روشنگری هفتگی مسائل جامعه
  • زنده نگهداشتن شور انقلابی
  • دعوت به دین
  • خوف معاندان داخلی و خارجی از نماز جمعه
  • دسترسی سهل وارزان به محصولات فرهنگی
  • برگزار مستمر هفتگی نمازجمعه
  • حضور خانوادگی برخی از نمازگزاران
  • حضور گروهی برخیاز نهادها وسازمانها در مناسبتها
  • امام جمعه بودن امام المسلمین
  • ……
  • ۴-نقاط ضعف: ویژگی‌های نمازجمعه که انرا نسبت به فعالیتهای دیگر در وضعیت ضعف قرار می‌دهد.
  • تاخیر ورود نمازگزاران به نماز جمعه
  • کمی تعامل نمازگزاران و خطباء نماز جمعه
  • خطبه های نماز جمعه از نظر ساختار و انسجام ، محتوا ، به روز بودن ، مطابق با نیاز مخاطب بودن ، شوق انگیز بودن
  • کمبود تبلیغ دعوت به نماز
  • تکراری بودن برخی از مباحث مطروحه
  • دسترس سهل نبودن مکان نمازجمعه
  • تغییر مکان نماز (مکان ثابت نداشتن)
  • مسن بودن برخی از خطبای گرامی
  • ایجاد زحمت برای نمازگزاران بعلت موانع الزامی حفاظتی
  • خالی بودن جایگاه امام جمعه در شورای تامین شهر تهران
  • عدم وجود دفتر امام جمعه شهرتهران
  • عدم متولی مشخص برای رسیدگی به معضلات و مشکلات عمومی
  • ضعف درفضا ومکان درتامین برخی نیازهای کاربریهای جانبی نمازجمعه
  • اشکال در برخی امکانات موجود مثل سامانه صوتی و گرمایشی وبرودتی
  • مشکلات برای حضور سالمندان و ناتوانان جسمی
  • فقدان مدیریت واحد و وجود تعدد مدیریت درمحل برگزاری ونظام برگزاری
  • فقدانمکان مناسب برای فوق برنامه های کودکان ونوجوانان
  • نامعلوم بودن محل توقف اتوبوسهادر هنگام بازگشت
  • تغییرات مکرر شرایط پارکینگها
  • ضعف در ارتباط بصری بین خطیب ونمازگزارن وبعکس
  • کمبود نمایشگر
  • ضعف درارزیابی وعملکرد کارگزاران ستاد برگزاری
  • ضعف در رصد اطلاعاتی اثار وپیامدهای برگزاری نماز و مطالب آن
  • حکم موقت داشتن سائر امامان جمعه
  • ضعف در کانون بودن نمازجمعه تهران
  • مرجع رسیدگی به مشکلات شهروندان نبودن امامان جمعه
  • بعضا بازخورد منفی برخی از محتوای خطبا وسخنرانان
  • ضعف در پوشش رسانه ای برنامه ها و مطالب و محتوای نمازجمعه
  • …..
  • راهبردهای کلان نمازجمعه تهران

راهبردهایی برای دستیابی به اهداف عالیه نمازجمعه  چنین است :

  • ارتباط با پژوهشگاههای فرهنگی موجود شهر تهران جهت تحقیق مسایل روز نمازجمعه وتامین محتوا
  • استقرار امام جمعه در ساعاتی پیش و پس از نماز جهت ارتباط مردمی
  • نظام مند شدن کلیت برنامه خطبا وسخنرانان ( هدفهای …)
  • قرارگاه فرهنگی شهرتهران شدن نمازجمعه تهران
  • نهادینه کردن نگاه یکپارچه به فرآیند برگزاری نمازجمعه درکلیه مولفه های خطیب و  عوامل اجرایی و….
  • ابتناء فرایند طراحی، تدوین و اجرای اسناد تحولی زیر نظام ها (شامل برنامه منابع انسانی- مدیریت- تأمین و تخصیص منابع مالی، تأمین فضا، تجهیزات و فن آوری- پژوهش وارزشیابی) و برنامه‌های کوتاه مدت و میان مدت بر مبانی نظری و مفاد سند راهبردی
  • تقویت و نهادینه سازی مشارکت اثر بخش و مسئولیت پذیری نمازگزاران و نهادهای واقع در شهرتهران
  • استقرار نظام مدیریت اثربخش، کارآمد، مسئولیت پذیر و پاسخ گو
  • ارتقای جایگاه نمازجمعه به عنوان مهمترین نهاد فرهنگی سیاسی شهر تهران
  • ارتقاء معرفت و بصیرت دینی نمازگزاران وشهروندان تهرانی
  • “بهره گیری از ظرفیت نماز جمعه” : الف ) تبلیغ نمازجمعه در روز وشب قبل درمسجد  ب) هماهنگی های لازم جهت اعزام گروهی ونوبه ای اهل مسجد به نماز جمعه ج) مشارکت نوبه ای ( چرخشی طبق برنامه زمان بندی شده ) مساجد دربرخی برنامه های فرهنگی اجتماعی نمازجمعهد) سامانه انتقال خبر و دریافت پیشنهاد    ه) ایجاد شبکه قرارگاه فرهنگی برای رصد فرهنگی شهر و نیزبرنامه های عملیات فرهنگی – با محوریت معاون فرهنگی نماز جمعه
  • برخوردهای شایسته ومطلوب عوامل اجرایی ستاد ( اموزش دیده )
  • انجام بازرسی های ضروری با رعایت اخلاق حسنه
  • بهره گیری از ناوگان نهادها وسازمن ها در مناسبتهای پرازدحام
  • نظم در استقرار ناوگان عمومی برای سهولت دسترسی نمازگزاران
  • کاهش زحمت تردد نمازگزاران
  • تسهیل در همه مراحل و همه فضاها، جهت افراد ناتوان ویا کم توان جسمی
  • مطرح شدن مسایل روز کشور و دنیا
  • امکان مدیریت بحران احتمالی و ارایه خدمات درمانی
  • حضور حداکثری مردم درنماز
  • راهبردهای اجرایی : سطح پایین تر نسبت به راهبردهای فوق می باشد ومسیر اجرا را مشخص می کند
  • الزامات تحقق چشم انداز : برای تحقق چشم اندازنمازجمعه الزامات چیست . باید بنویسیم
  • پیشنهادات برای تحقق سند : ارایه یکسری پیش نهادبه امامان جمعه و ستاد…برای تحقق سند
  • برنامه های کلان : برای برنامه‌ریزی مؤثر به منظور تصویر کردن طرح و برنامه نمازجمعه بکار می‌رود
  • تدوین برنامه سه ساله
  • تدوین برنامه یک ساله
  • اولویتها : با توجه به شرایط ومحدودیت منابع نمازجمعه، برحی برنامه ها در اولویت اول قرار می گیرند
  • شیوه های اجرا
  • جذاب سازی و تقویت برنامه های جانبی
  • به سازی محیطی و زیر ساخت های خدماتی
  • افزایش دایره ی مخاطبان بالفعل
  • ایحاد انسجام و یکپارچگی در محتواها و پیام ها
  • تفکیک امور حوزه های اجرایی و سیاست گذاری
  • کارویژه ها
  • برخورداری از دستورالعملهای لازم برای بخشهای مختلف نمازجمعه توسط شورای سیاست گذاری ایمه جمعه
  • هماهنگی و هندسه ی محتوایی خطب( برگزاری جلسه ی مشترک ائمه ی جمعه شهر تهران و تولید و ارائه ی محتوای اختصاصی)
  • طرح دعوت( از گروه های مخاطب- تعامل با نهادها و تشکل های نیروساز دانش آموزی و دانشجویی و اقشار)
  • به سازی زیرساخت امکانات و تجهیزات
  • به سازی انعکاس رسانه ایوارتباطی
  • تولید بسته ی تبلیغی ترویجی
  • تامین منابع درامد برای ستاد
  • و….

برخی از فعالیت های فرهنگی ترویجی و تحقیقی

۱ – نشریه هفتگی نخبگان نماز جمعه جهت انتشار افکار آنان ( مجازی وغیره )

۲ – نشریه هفتگی مساجد شهر جهت معرفی فعالیت های ویژه ( مجازی وغیره )

۳ – ارائه هنرهای اسلامی از جمله هنرهای تجسمی از هنرمندان اسلامی جهان اسلام در فضای نماز جمعه

۴ – تابلوی ثبت سبک زندگی

۵ – نشریه نماز جمعه ( بصورتی کارآمد)

۶ – هر هفته یک معضل رژیم شاه گفته شود

۷ – سرکشی اعضای ستاد به خانواده شهداء

۸ – بازدید از آسایشگاه جانبازان

۹ – چاپ فلسفه و احکام نماز جمعه

۱۰ – رایگان بودن مترو و اتوبوس

۱۱ – توزیع بسته های فرهنگی

۱۲ – مصاحبه با نمازگزاران برای نیاز سنجی

۱۳ – نظرسنجی از نمازگزاران وپیگیری نتایج آن

۱۴ – برگزاری مسابقه عکس برای رسانه ها

۱۵ – بازسازی نیروهای خدماتی با رویکرد جوانگرائی

۱۶ – تدبیر برای حضور روحانیون

۱۷- ثبت برنامه های هر هفته برای انتقال تجربه در اینده

۱۸- فعالیت هیات اندیشه ورز ، برای مشورت وپیشنهادات راهبردی

۱۹- ایجاد کارگروه های تخصصی برای پیگیری امورات وبرنامه ها

۲۰ – تبیین وتشریح گام دوم انقلاب ( منشور رهبر انقلاب اسلامی)

۲۱- ایجاد سامانه رصد کردن برنامه های نمازجمعه وارزیابی کمی وکیفی آن

۲۲- ایجاد سامانه ارتباط مجازی با نمازگزاران در طول هفته

۲۳-برقراری نظام ارزیابی عملکرد کارگزاران نمازجمعه

 

پیوست

در ذیل به برخی از بیانات امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری در باب جایگاه و اهمیت نماز جمعه اشاره می‌کنیم:

   نماز جمعه از کلام ارزشمند امام راحل (ره)

۱-نماز جمعه سنگر است و این سنگر ها را پر کنید.

۲- به حمدا… در این نهضت، نماز جمعه با محتوای حقیقی آن تحقق یافت.

۳- نماز جمعه که نمایشی از قدرت سیاسی و اجتماعی اسلام است باید هر چه با شکوه تر و پر محتواتر اقامه شود.

۴- ملت ما گمان نکند که نماز جمعه یک نماز عادی است.

۵- تحقیقا احیای نماز جمعه در ایران از مسائل بسیار مهم است.

۶- نماز جمعه موجب می شود تا مسائل فراموش شده در اسلام به بهترین وجه برای مردم گفته شود.

۷- یکی از برکات این نهضت و انقلاب همین اقامه نماز جمعه هاست.

۸- من امیدوارم که نماز جمعه ها محتوای اصیل خود را باز یابد.

۹- نماز جمعه یک اجتماع سیاسی است. نماز جمعه یک عبادت سرتاپا سیاسی است.

۱۰- به این نماز جمعه اهمیت بدهید. این هم از برکات جمهوری اسلامی است.

۱۱- ائمه جمعه در سراسر ایران بالاترین اجتماع را دارند.

۱۲- نماز جمعه ها با قدرت هر چه بیشتر انجام شود.

۱۳- یکی از مهم ترین چیزهایی که در این انقلاب حاصل شد قضیه نماز جمعه است.

۱۴- مردم و نسل های آینده به این مساله اهمیت بدهند که نماز جمعه در راس همه امور است.

۱۵- منصب امامت جمعه یعنی منصب تماس روحانیت با ملت.

۱۶- ائمه جمعه و جماعات مردم را ارشاد کنند و حضور آنها را در صحنه گوشزد کنند.

۱۷- این نماز جمعه ای که در همه جا است شما می بینید چه برکتی دارد.

۱۸- این نماز جمعه تقریبا مردم را مهیا می کند، مردم را بیدار می کند.

۱۹- آنچه مردم را مجتمع می کند همین جماعات و جمعه هاست.

۲۰- در صدر اسلام هم نماز جمعه و مساجد چنین وضعی داشتند که اجتماعات وسیله ای بودند برای رفع گرفتاری های مسلمین و تصمیم گیری در مقابله با دشمنان اسلام.

۲۱- برپایی نماز جمعه یکی از برکات بسیار عظیم اسلام.

۲۲- امروز از برکت نماز جمعه است که ملت از خانه هایشان بیرون ریخته و در مراکز نماز جمعه اجتماع و با یکدیگر تفاهم می کنند و به مسائل سیاسی و دینی گوش می دهند.

۲۳- این رسانه های گروهی بیگانگان هستند که تبلیغ می کنند مردم علاقه زیادی به نماز جمعه ندارند.

۲۴- ائمه جمعه باید توجه داشته باشند که یکی از موثرترین قشرهای جامعه به حساب می آیند.

      نماز جمعه از کلام ارزشمند مقام معظم رهبری

۱- مظهر عزم ملی نماز جمعه است.

۲-اقبال به نماز جمعه دشمن را ناکام و ناراحت می کند چون با اقامه نماز جمعه نقشه های دشمن به هم می ریزد.

۳- نماز جمعه به پیشرفت اهداف جمهوری اسلامی کمک می کند.

۴- هنر بزرگ امامان جمعه این است که مطلب مورد نیاز مردم را بشناسد ، استفهام های مردم را بداند و مطرح کند.

۵- نماز جمعه یک سنگر اساسی در مقابل تهاجم همه جانبه دشمن است.

۶-نماز جمعه را باید کاری کرد که مشعل هدایتی باشد.

۷-نماز جمعه وسیله تربیت اسلامی است.

۸-خطبه نماز جمعه یک منبر معمولی نیست.

۹-یکی از مهم ترین عوامل حفظ ایمان و روحیه در مردم همین نماز جمعه و همین خطبه های جمعه است.

۱۰- باید تلاش کنیم که همان جایگاه و محور مرکزی را که اسلام برای نماز جمعه خواسته است محقق کنیم.

۱۱- نماز جمعه هنوز خیلی مضر به منافع دشمنان ماست.

۱۲- این نماز، نماز جمعه است. نماز اجتماع است. نماز روشنگری و آگاه سازی آحاد مردم است. نماز اخبار از آفاق به مومنین و آحاد مردم است.

۱۳-ارتباط با خدا را بیشتر کنیم و یکی از آنها نماز جمعه است.

۱۴- هر چه می توانیم باید اجتماع مردم و وحدت کلمه مردم را تقویت کنیم و از مهم ترین ابزارهایش نماز جمعه است.

۱۵- هر چه می توانیم دل های مردم را به خدا بایستی نزدیک تر کنیم و وسیله اش نماز جمعه است.

۱۶- نماز جمعه نعمت بزرگی است که در اختیار ماست.

۱۷- شکر نماز جمعه را بکنید تا خدا برکات نماز جمعه را زیاد کند.

۱۸- نماز جمعه مثل رشته تسبیح است. این مثل یک کانونی است که نور و گرما به سطح جامعه می بخشد.

۱۹- نماز جمعه هر کلمه اش و هر خطبه اش یک درمان شفابخشی بر دل های مردم متدین و مومن.

۲۰- نماز جمعه در نقاط کشور بخشی از کار دستگاه رهبری کشور را دارند انجام می دهند.

۲۱- مسئولان انقلاب در سراسر کشور ائمه جمعه هستند. پایگاه های هدایت و رهبری مردم در سراسر کشور ائمه جمعه هستند.

۲۲- اگر دستگاه امامت جمعه و نمازهای جمعه از انقلاب گرفته شود یقینا به انقلاب لطمه ای سخت خواهد خورد.

۲۳- یکی از بزرگترین کارهای امام بزرگوارمان ایجاد و تاسیس همین نمازهای جمعه بود.

۲۴-سنگرهای دفاع معنوی در مقابل دشمنان در سطح جامعه ائمه جمعه هستند.

۲۵-همین نماز جمعه بود که شوق جهاد فی سبیل الله را در دلها تحریک کرد.

۲۶-  از مردم عزیزمان مصرا می­خواهم برای کوری چشم دشمن نماز جمعه­ها را با شکوهتر کنند.

۲۷-  نماز جمعه یک واجب سمبلیک است. اولا نماز است، یعنی: ذکر خداست، ثانیا سلاح است، حالت جنگیدن با دشمن و با شیطانهاست.

۲۸-  نماز جمعه برای گسترش تقوی و روح دینی در مردم است.

۲۹-  نماز جمعه همانطوری که از نامش هم نشان می­دهد، نمازی است که ذکر خدا را با اجتماع مسلمانان توام تامین می­کند.

۳۰-  ما از اول باید فکر کنیم که چگونه می­شود جوانان را به نماز جمعه جذب کرد.

۳۱-  نسل جوان ما تشنه حقیقت، فهمیدن و آگاه شدن است. نمازهای جمعه باید بتواند این تشنگی را به نحو نیکوتر به انجام برساند.

۳۲-  اگر با نگاه متدبرانه­ ای به اوضاع کشور خود و گذشته و آینده آرمانی آن نگاه کنیم، نقش نماز جمعه و اهمیت این فریضه را بیشتر درک خواهیم کرد.

۳۳-  نماز جمعه یک سنگر اساسی در مقابل تهاجم همه جانبه دشمن است. بنابراین باید این سنگر را هرچه محکم­تر آراست و حفظ کرد.

۳۴- این نماز تفاوت می­کند با آن ذکر و یادی که تنها و در خلوت انجام بگیرد در این نمار تن­ها و دلهای مردم در کنار یکدیگر قرار می­گیرد لذا به این نماز می­گویند نماز وحدت آفرین حقیقت هم همین است.

۳۵-  خدمتگزاری در این نقطه و شغلی که شما در خدمت به دین و مسلمین برای همه انتخاب کرده­اید، افتخار بزرگی است.

۳۶- هم شما کارکنان و زحمتکشان و خدمتگزاران ستاد نماز جمعه، هم ائمه محترم جمعه، هم مسئولانی که در مراکز به امور نمازهای رسیدگی می­کنند همه در فیض­رسانی این فریضه بزرگ سهیم هستند این را باید قدر دانست.

۳۷- ائمه محترم جمعه و دست­ اندرکاران اقامه نماز بیشترین نقش را در خدمت ­رسانی این فریضه (نماز جمعه) به مردم دارند و همه این خدمات هم مشکور است.

۳۸-  مردم هم باید نماز جمعه را قدر بدانند و ائمه جمعه و دیگر دست­اندرکاران هم باید جاذبه­ های نماز جمعه را روز به روز بیشتر کنند.

۳۹- در نماز جمعه مردم باید با جریانات و مسائل جهان اسلام آشنا شوند حقیقت را بفهمند این مطلب همیشه همین طور بوده است. اما امروز از همیشه مهمتر است. چرا؟ چون دستگاه­های سلطه طلب و مستکبران دنیا پول خرج می­کنند برای اینکه بتوانند حرف دروغ و شایعه پراکنی و فریب و ترفندهای گوناگون تبلیغی خود را به گوش مردم دنیا برسانند و آنها را از این طریق منحرف کنند.

۴۰-امروز به برکت انقلاب اسلامی و با هوشیاری امام بزرگوارمان به یک سنت پایدار در کشور تبدیل شده است.

۴۱-قدر این فریضه عظیم (نماز جمعه) را باید خیلی دانست.

۴۲-همین نماز جمعه بود که یک توده عظیم را با وجود این همه طبل و بوق تفرق در خط واحد مستقیم نگه داشت.